Quy định mới về chào bán và giao dịch trái phiếu doanh nghiệp

Ảnh minh họa.

1. Cho phép doanh nghiệp thanh toán gốc, lãi trái phiếu đến hạn bằng tài sản khác

Trước đây, theo quy định cũ tại khoản 3, Điều 34, Nghị định số 153/2020/NĐ-CP, doanh nghiệp phát hành trái phiếu chỉ có trách nhiệm: "Thanh toán đầy đủ, đúng hạn lãi, gốc trái phiếu khi đến hạn và thực hiện các quyền kèm theo (nếu có) cho chủ sở hữu trái phiếu theo điều kiện, điều khoản của trái phiếu".

Hiện nay, Nghị định 08/2023/NĐ-CP đã cho phép các doanh nghiệp phát hành trái phiếu nếu gặp khó khăn khi thanh toán gốc và lãi trái phiếu thì có thể sử dụng các tài sản hợp pháp của mình để đàm phán với các nhà đầu tư thanh toán bằng tài sản. Cụ thể, Điều 1, Nghị định số 08/2023/NĐ-CP bổ sung quy định: Đối với trái phiếu chào bán tại thị trường trong nước, trường hợp doanh nghiệp phát hành không thể thanh toán đầy đủ, đúng hạn nợ gốc, lãi trái phiếu bằng đồng Việt Nam theo phương án phát hành đã công bố cho nhà đầu tư, doanh nghiệp có thể đàm phán với người sở hữu trái phiếu để thanh toán gốc, lãi trái phiếu đến hạn bằng tài sản khác theo các nguyên tắc sau:

Tuân thủ quy định của pháp luật dân sự và pháp luật có liên quan. Đối với ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện thì còn phải tuân thủ quy định của pháp luật về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện đó.

Phải được người sở hữu trái phiếu chấp thuận.

Doanh nghiệp phát hành phải công bố thông tin bất thường và chịu hoàn toàn trách nhiệm về tình trạng pháp lý của tài sản sử dụng để thanh toán gốc, lãi trái phiếu theo quy định của pháp luật.

Quy định trên sẽ tạo ra khung pháp lý để các bên có cơ hội đàm phán, đi đến thống nhất phương án thanh toán nợ mới phù hợp với tình trạng tài chính khó khăn của nhiều tổ chức phát hành hiện nay; đồng thời sẽ tận dụng được tài sản có sẵn của nhiều tổ chức phát hành vào quá trình thanh toán nợ cho người sở hữu trái phiếu. 

2. Doanh nghiệp được kéo dài kỳ hạn trái phiếu tối đa không quá 02 năm

Theo quy định cũ tại điểm b, khoản 3, Điều 3, Nghị định số 65/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP, doanh nghiệp không được thay đổi kỳ hạn của trái phiếu đã phát hành.

Tuy nhiên, quy định trên đã được sửa đổi tại Điều 2, Nghị định 08/2023/NĐ-CP theo hướng cho phép doanh nghiệp được thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu, trong đó có điều khoản kéo dài kỳ hạn của trái phiếu, nhưng phải đảm bảo một số nguyên tắc sau:

Được thông qua bởi: (i) Cấp có thẩm quyền của doanh nghiệp phát hành trái phiếu và (ii) Số người sở hữu trái phiếu từ 65% tổng số trái phiếu cùng loại đang lưu hành trở lên;

Thông tin về việc thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu phải được doanh nghiệp phát hành công bố thông tin bất thường;

Trường hợp kéo dài kỳ hạn của trái phiếu thì thời gian tối đa không quá 02 năm so với kỳ hạn tại phương án phát hành trái phiếu đã công bố cho nhà đầu tư;

Trường hợp người sở hữu trái phiếu không chấp thuận thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu thì doanh nghiệp phát hành có trách nhiệm đàm phán để đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư. Trường hợp có người sở hữu trái phiếu tiếp tục không chấp thuận phương án đàm phán thì doanh nghiệp vẫn phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với người sở hữu trái phiếu theo phương án phát hành trái phiếu đã công bố cho nhà đầu tư (kể cả trường hợp việc thay đổi điều kiện, điều khoản của trái phiếu đã được người sở hữu trái phiếu đại diện từ 65% tổng số trái phiếu trở lên chấp thuận).

Như vậy, theo quy định mới, Chính phủ đã nới lỏng hơn ở điều kiện này và quy định thời hạn kéo dài kỳ hạn là không quá 02 năm so với kỳ hạn đã công bố trước đó kèm theo các điều kiện nêu trên.

3. Các quy định khác được tạm ngưng hiệu lực theo Nghị định 08/2023/NĐ-CP

Theo quy định tại Nghị định 65/2022/NĐ-CP, nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân phải bảo đảm danh mục nắm giữ có giá trị trung bình từ 2 tỷ đồng tối thiểu trong vòng 180 ngày bằng tài sản của nhà đầu tư, không bao gồm tiền vay. Về vấn đề xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán, Bộ Tài chính quyết định lùi thời hạn áp dụng tiêu chuẩn xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp nhằm tạo điều kiện cho việc gia hạn/giãn nợ, những nhà đầu tư dưới chuẩn tiếp tục được mua trái phiếu mới để doanh nghiệp đảo nợ.

Ngoài ra, Nghị định 65/2022/NĐ-CP cũng quy định, thời gian phân phối trái phiếu của từng đợt chào bán không vượt quá 30 ngày kể từ ngày công bố thông tin trước đợt chào bán. Tổng thời gian chào bán trái phiếu thành nhiều đợt tối đa không quá 06 tháng kể từ ngày phát hành của đợt chào bán đầu tiên. Doanh nghiệp phải hoàn thành việc phân phối trái phiếu trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày công bố thông tin trước đợt chào bán trái phiếu.

Về xếp hạng tín nhiệm, trước đây, Nghị định 65/2022/NĐ-CP quy định hồ sơ chào bán trái phiếu phải bao gồm kết quả xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu nếu doanh nghiệp phát hành thuộc các trường hợp phải xếp hạng tín nhiệm. Quy định cũ này dẫn đến một thực trạng rằng trong bối cảnh kinh tế khó khăn thì doanh nghiệp khó phát hành trái phiếu doanh nghiệp cũng như đáp ứng các yêu cầu về xếp hạng tín nhiệm.

Có thể thấy rằng việc tạm ngưng các quy định nêu trên bởi Nghị định 08/2023/NĐ-CP được ban hành đã thể hiện sự phản ứng linh hoạt chính sách phù hợp với các điều kiện thực tế của thị trường Việt Nam, nhất là sau biến động mạnh mẽ của thị trường tài chính - tiền tệ thế giới và trong nước, những khó khăn của nền kinh tế sau đại dịch Covid-19. Việc đưa ra những quy định mới này giúp củng cố niềm tin của thị trường, đưa các nhà đầu tư, cũng như đưa các doanh nghiệp phát hành trở lại với thị trường, giúp tiếp tục ổn định và phát triển thị trường một cách minh bạch và bền vững.

Nghị định số 08/2023/NĐ-CP có hiệu lực thi hành kể từ ngày 05/3/2023.

TRỊNH QUỐC BẢO

Theo: Tạp chí điện tử Luật sư Việt Nam

Thời gian đăng: 29/03/2023 18:26

Nguồn: